با اين حال داشتن بعضي كتاب‌ها و نياز مطالعه چندباره آنها، عده‌اي را به فكر داشتن يك كتابخانه شخصي انداخته است؛ درست كردن يك كتابخانه شخصي. اما سؤال اينجاست كه يك كتابخانه شخصي نياز به چه كتاب‌هايي دارد و چه كتاب‌هايي لازم نيست در كتابخانه شخصي افراد وجود داشته باشد؟ اين صفحه شما را راهنمايي مي‌كند تا با همين نكات آشنا شويد. علاوه بر اين موضوع، چيدن كتاب‌ها در كتابخانه‌ها هم يكي ديگر از كارهايي است كه مي‌تواند به شكل استاندارد و اصولي صورت گيرد. اين صفحه به شما اطلاعاتي درباره چيدن كتاب‌ها مي‌دهد تا بتوانيد يك كتابخانه حرفه‌اي داشته باشيد. مرضيه يگانه، فوق‌ليسانس رشته كتابداري و مسئول كتابخانه عمومي پارك پيروزي، ما را به‌عنوان كارشناس در اين بخش همراهي مي‌كند.
- كتاب‌هاي كتابخانه‌هاي شخصي
كتابخانه‌هاي شخصي عموما خيلي بزرگ نيستند و نمي‌توان كتاب‌هاي متعددي داخل آنها گذاشت. از طرف ديگر با توجه به تعداد كتاب‌هاي چاپ‌شده، داشتن يك كتابخانه شخصي كامل، تقريبا غيرممكن است. پس براي كتابخانه شخصي خود سراغ كتاب‌هايي مثل رمان‌ها كه تنوع بسيار زيادي دارند و نيازي به دوباره خواندن آنها نيست، نرويد چرا كه اين كتاب‌ها فقط كتابخانه شما را شلوغ مي‌كنند. اينگونه كتاب‌ها را مي‌توانيد از كتابخانه‌هاي عمومي به امانت بگيريد.
بعضي از كتاب‌ها هستند كه بايد به‌صورت مداوم به آنها مراجعه كرد. كتاب‌هايي كه در زندگي شخصي كاربرد‌هاي مختلفي دارند مثل كتاب روانشناسي يا كتاب سبك زندگي و يا كتاب‌هاي آشپزي و تربيت فرزندان كه معمولا خانم‌ها از آنها استقبال مي‌كنند نياز هست كه هر از چندگاهي دوباره مطالعه شوند و وجود اين كتاب‌ها در كتابخانه‌هاي شخصي مي‌تواند مفيد باشد. فرهنگنامه لغت فارسي و انگليسي براي كتابخانه‌هاي شخصي از اهميت بالايي برخوردار است. افرادي كه اهل مطالعه يا نوشتن هستند مي‌دانند كه وجود اين كتاب‌ها يكي از الزامات كتابخانه‌هاي شخصي محسوب مي‌شود. البته امروزه اينترنت جاي اين كتاب‌ها را گرفته است و شما مي‌توانيد با جست‌و‌جويي ساده به‌معناي واژه مورد نظر دست پيدا كنيد. با اين حال ما به شما داشتن فرهنگنامه در كتابخانه شخصي‌تان را توصيه مي‌كنيم.
سعي كنيد در كتابخانه‌هاي شخصي از كتاب‌هاي چندجلدي استفاده نكنيد. سراغ كتاب‌هايي برويد كه نمونه تك‌جلدي آنها موجود است؛ مثلا خلاصه تفسير‌الميزان يا تفسير نمونه را مي‌توانيد در ميان كتاب‌هاي كتابخانه شخصي خود داشته باشيد و يا مثلا بهتر است يك كتاب در مورد زندگي همه انبيا داشته باشيد تا اينكه در مورد هر يك از آنها چندين كتاب خريداري كنيد. نمونه اين كتاب‌ها به راحتي در بازار كتاب پيدا مي‌شود.
- چيدن استاندارد و اصولي كتاب‌ها
شما مي‌توانيد مثل كتابخانه‌هاي عمومي به‌صورت حرفه‌اي كتاب‌هاي خود را داخل قفسه‌هاي كتابخانه شخصي خود قرار دهيد. كتاب‌ها در كتابخانه‌هاي عمومي به 10رده موضوعي تقسيم مي‌شوند و اين 10 رده خود زيرمجموعه‌هايي دارند. براي مثال در بخش ادبيات زيرمجموعه‌هايي مثل ادبيات معاصر و شعر وجود دارد. خود اين زيرمجموعه‌ها براساس انتشارات و نويسنده‌ها به‌ترتيب حروف الفبا دسته‌بندي مي‌شوند. اما از آنجا كه كتابخانه‌هاي شخصي كوچك هستند، نيازي به اين دسته‌بندي‌ها وجود ندارد. شما مي‌توانيد براساس 10رده موضوعي اصلي، كتاب‌هاي خود را در كتابخانه دسته‌بندي كنيد. اگر هم اين كار را نكرديد، با شناختن اين رده‌ها در كتابخانه‌هاي عمومي مي‌توانيد راحت‌تر كتاب مورد نظرتان را پيدا كنيد.
000: اين‌رده مخصوص كتاب‌هاي كليات مثل كتاب‌هاي مرجع است.
100: اين‌رده براي مشخص كردن كتاب‌هاي روانشناسي استفاده مي‌شود. كتاب‌هايي مثل تربيت فرزندان هم در اين رده قرار مي‌گيرند.
200: اين رده براي كتاب‌هاي ديني و مذهبي درنظر گرفته شده است. هرگونه كتابي مخصوص هر دين و مذهبي كه باشد در اين رده قرار مي‌گيرد.
300: اين رده مخصوص كتاب‌هاي علوم‌اجتماعي است. كتاب‌هاي رشته حقوق و ارتباطات بهترين مثال براي اين رده خواهد بود.
400: رده‌اي است كه كتاب‌هاي آموزش زبان در آن قرار مي‌گيرند. كتاب‌هاي مربوط به آموزش زبان‌ها، لهجه‌ها و گويش‌هاي مختلف در اين رده قرار مي‌گيرند.
500: براي علوم محض درنظر گرفته شده است، مثل كتاب‌هاي آموزش رياضي، فيزيك و درس‌هاي پايه.
600: اين رده مخصوص كتاب‌هاي علوم كاربردي است، مثل كتاب‌هاي مخصوص رشته‌هاي مهندسي.
700: اين رده مخصوص كتاب‌هاي هنر و ورزش است.
800: جزو محبوب‌ترين رده‌ها محسوب مي‌شود و كتاب‌هاي ادبيات را داخل خود جاي مي‌دهد. كتاب‌هاي ادبيات بخش‌ها و زيرمجموعه‌هاي فراواني دارند. شما هم مي‌توانيد اين بخش از كتابخانه خود را براساس زيرمجموعه‌ها دسته‌بندي كنيد.
900: كتاب‌هاي تاريخي و جغرافيايي در اين رده قرار مي‌گيرند. تمامي كتاب‌هايي كه درباره ادوار مختلف تاريخ نوشته شده و كتاب‌هاي جغرافيايي، مخصوص اين رده هستند. كتاب‌هايي كه در مورد دفاع‌مقدس نوشته شده‌اند هم در اين رده قرار دارند.
- كتاب‌ها را آب و جارو كنيد
معمولا كتاب‌هاي داخل كتابخانه‌هاي شخصي خيلي زودتر نياز به نظافت و گرفتن گردوغبار پيدا مي‌كنند چون كمتر به اين كتاب‌ها مراجعه مي‌شود. كار گردگيري و نظافت كتابخانه چندان سخت نيست و خيلي راحت انجام مي‌شود. براي اين كار بايد ابتدا سراغ قفسه‌هاي بالايي كتابخانه برويد، كتاب‌هاي آنها را از جايشان خارج كنيد و سطح كتابخانه را با پارچه تميز و كمي نمدار تميز كنيد، بعد همانطور كتاب‌ها را سرجايشان برگردانيد. اگر برايتان مقدور نيست كتاب‌ها را از جايشان خارج كنيد، مي‌توانيد تنها با استفاده از فرچه‌هاي مخصوص گردگيري، روي كتاب‌ها و فضاي خالي قفسه‌ها را نظافت كنيد. براي نظافت كتاب‌هايي كه جلد چرمي يا مشمعي دارند مي‌توانيد از واكس‌ها و كرم‌هاي مخصوص بهره ببريد و آنها را جلا دهيد. پس از آنكه به آنها واكس زديد با يك تكه پارچه، چربي اضافه و باقيمانده روي جلد را بگيريد و آن را سرجايش قرار دهيد. با اين روش‌ها كتاب‌ها جان دوباره مي‌گيرند و عمر بيشتري مي‌كنند. اگر از دستمال نمدار براي تميز كردن جلد كتاب‌ها يا سطح قفسه‌ها استفاده مي‌كنيد، حتما پس از آن، از يك تكه دستمال خشك براي رفع رطوبت باقيمانده بهره ببريد.
نظر شما